Rzeczywistość programów profilaktycznych.
„Lepiej zapobiegać niż leczyć.” — utarty frazes. Prawdziwy i niby oczywisty. „Niby” bo w pracy lekarza szybko nadarza się okazja, żeby przekonać się, że profilaktyka nie jest najmocniejszą stroną ani naszego systemu, ani społeczeństwa.
Wychodząc naprzeciw najczęstszym problemom zdrowotnym Polek i Polaków, NFZ wspólnie z Ministerstwem Zdrowia oferują kolejne programy profilaktyczne, skierowane do osób narażonych na wystąpienie poszczególnych chorób. Przyznam szczerze, że do czasu opracowywania tego artykułu, o wielu z nich, jako lekarz z kilkuletnim stażem, nie miałem pojęcia. Po raz kolejny można przekonać się, że to co pięknie wygląda na prezentacji i stronie internetowej, niekoniecznie ma zastosowanie w praktyce.
Programy profilaktyczne w POZ: obowiązkowe i nieobowiązkowe programy.
Część programów profilaktycznych jest realizowana w POZ. Niektóre obowiązkowo, przez wszystkie placówki, podczas gdy inne nie. Te nieobowiązkowe dotyczą tylko wybranych przychodni i nie ma sensu o nich pisać. Przed rozpoczęciem pracy zapytaj, czy Twoja przychodnia jest tą „wybraną” i na pewno uzyskasz więcej informacji na temat programu profilaktycznego, w którym bierze udział.
Z tych popularniejszych programów należy wyróżnić program profilaktyki gruźlicy (który z lekarskiego punktu widzenia nie jest istotny, bo jest obsługiwany przez pielęgniarki) oraz program profilaktyki chorób układu krążenia (CHUK).
Ten ostatni jest realizowany obowiązkowo przez wszystkie przychodnie. Polega na tym, że zdrowemu pacjentowi (bez choroby sercowo-naczyniowej, cukrzycy, hipercholesterolemii, przewlekłej choroby nerek) od 35. do 65. roku życia, w ramach programu raz na 5 lat przysługuje pakiet badań profilaktycznych z oceną stanu zdrowia i wydaniem dalszych zaleceń. W praktyce jest to coś, co i tak robi się w codziennej pracy. Zapytaj w swojej placówce w jaki sposób ten program jest realizowany.
Inicjatywą, która także odnosi się do POZ jest program profilaktyki chorób odtytoniowych. Dzieli się na etap podstawowy i specjalistyczny. Rolą etapu podstawowego w POZ jest wyłapywanie palących, dorosłych pacjentów, bez aktualnego (do 3 lat) badania spirometrycznego i kierowanie takich pacjentów do etapu specjalistycznego. Jednak ilość placówek zgłoszonych do programu jest niewielka i różni się w zależności od regionu. Niestety w praktyce program nie ma dużego znaczenia.
Pozostałe programy profilaktyczne: raka jelita grubego, raka piersi, raka szyjki macicy.
Warto posiadać wiedzę na temat innych programów profilaktycznych, które nie są realizowane w POZ. Pozwoli to uniknąć wystawiania niepotrzebnych skierowań do poradni specjalistycznych czy zlecania zbędnych badań. Z praktycznego punktu widzenia najistotniejsze są programy profilaktyki raka jelita grubego, raka piersi i raka szyjki macicy obsługiwane przez dość dużą ilość placówek.
Informacje dla lekarzy: aktualności dotyczące programów profilaktycznych.
Pod tym linkiem:
możesz sprawdzić jakie są najważniejsze programy profilaktyczne i którym pacjentom można je polecić.
A pod tym:
Programy profilaktyczne – Gdzie się leczyć (nfz.gov.pl)
znajdziesz najbliższe placówki, które realizują dane programy i do których pacjent może się udać bez skierowania.
Jeżeli pracujesz w dużym mieście, warto też obserwować stronę, na której pojawiają się informacje na temat mniej popularnych programów profilaktycznych, z aktualizowaną listą placówek obsługujących program.:
Programy profilaktyczne | Pacjent
Nie są może istotne z punktu widzenia pracy w POZ, ale warto mieć wiedzę na ich temat.
2 odpowiedzi na “Programy profilaktyczne w POZ”
Twój tekst to niczym zaklęty ogród pełen idei, gdzie każdy kwiat reprezentuje inny koncept, tworząc przy tym piękną i rozbudowaną przestrzeń intelektualną.
Pouczająca lektura! Doceniam szczegółowość i dokładność. Szkoda tylko, że niektóre fragmenty są zbyt techniczne dla laików. Mimo to, świetne źródło wiedzy!