Z dniem 12 marca 2022 roku weszła w życie ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy. Ustawa ta umożliwia osobom, które przybyły do Polski od dnia 24 lutego 2022 r. i posiadają ukraińskie obywatelstwo, dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej, na takich samych zasadach jak ubezpieczeni obywatele Polski. Nie dotyczy to jedynie leczenia uzdrowiskowego, rehabilitacji uzdrowiskowej, prawa do leczenia za granicą, a także zwrotu środków za leczenie za granicą na podstawie dyrektywy transgranicznej.
Przysługują im również świadczenia w zakresie profilaktyki i leczenia chorób zakaźnych, w tym szczepień oraz testów w kierunku wirusa SARS-CoV-2. Dzieciom przysługuje dostęp do szczepień w ramach kalendarza szczepień ochronnych.
Wszystkie te świadczenia są udzielane bezpłatnie i finansowane z budżetu państwa za pośrednictwem NFZ.
Co to oznacza w praktyce dla lekarzy POZ?
Każdy obywatel Ukrainy, który przekroczył granicę w dniu 24 lutego 2022 r. lub później może bezpłatnie korzystać z opieki POZ (na zasadach osoby spoza listy aktywnej danego świadczeniodawcy) oraz otrzymywać refundowane recepty (zgodnie ze wskazaniami). Dotyczy to również małżonków obywateli Ukrainy, którzy nie posiadają obywatelstwa ukraińskiego, obywateli Ukrainy z Kartą Polaka oraz ich najbliższej rodziny, a także dzieci urodzonych już na terytorium Polski, jeśli ich matka jest obywatelką Ukrainy.
Dodatkowo, osoby te mają prawo do bezpłatnej pomocy psychologicznej, zapewnianej przez odpowiedniego wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.
Uprawnienia do świadczeń medycznych na mocy ustawy nie obejmą osób, które przed 24 lutego 2022 roku przebywały legalnie w Polsce, posiadają status uchodźcy lub złożyły wniosek o uzyskanie takiego statusu!
Osoby, których nie obejmuje ustawa:
- obywatele Ukrainy, którzy zamieszkali w Polsce przed 24 lutego 2022 roku oraz członkowie ich rodzin,
- obywatele państw trzecich i bezpaństwowcy, którzy przed 24 lutego 2022 roku korzystali w Ukrainie z ochrony międzynarodowej (uchodźcy) oraz członkowie ich rodzin,
- obywatele państw trzecich i bezpaństwowcy, którzy przebywali w Ukrainie przed 24 lutego 2022 roku na podstawie zezwolenia na pobyt stały, i nie mogą bezpiecznie wrócić do swojego państwa.
Osoby te mogą zgłosić się do Szefa Urzędu do spraw Cudzoziemców, który na żądanie danej osoby zapewnia opiekę medyczną zgodnie z ustawą z 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Opieka taka nie może być jednak prowadzona w każdym POZ, a jedynie placówkach medycznych, które mają podpisaną umowę z Szefem Urzędu ds. Cudzoziemców.
Koszty takiej opieki finansuje Szef Urzędu ds. Cudzoziemców z budżetu państwa.
Obywatel Ukrainy, który wyjedzie z Polski na dłużej niż 30 dni, traci uprawnienia do świadczeń medycznych przysługujących na mocy ustawy.
Zasady wystawiania recepty refundowanej dla obywatela Ukrainy.
Prawidłowo wystawiona recepta:
- musi zawierać identyfikator pacjenta, w przypadku gdy obywatel Ukrainy nie posiada jeszcze numeru PESEL, identyfikatorem potwierdzającym tożsamość może być numer dokumentu ze zdjęciem np. paszportu, dowodu osobistego, prawa jazdy,
- w rubryce uprawnień dodatkowych musi zawierać kod „IN” (inny nieubezpieczony), nawet w przypadku, gdy obywatel Ukrainy posiada już numer PESEL, ponieważ osoba ta nie będzie miała statusu ubezpieczonego w elektronicznym systemie weryfikacji uprawnień (eWUŚ),
- oprócz uprawnienia „IN” możliwe jest dopisanie uprawnień takich jak „S” (senior) i „C” (ciąża).
Zakres refundacji leków jest identyczny jak dla obywateli Polski.
Recepta elektroniczna wystawiona dla uprawnionego obywatela Ukrainy, nieposiadającego numeru PESEL, musi być przedstawiona w postaci wydruku informacyjnego z kodem kreskowym, bądź kodu QR.
Farmaceuta nie ma obowiązku weryfikacji, ani skanowania dokumentu potwierdzającego uprawnienie IN.
Możliwe jest wystawienie recepty refundowanej dla dziecka nieposiadającego dokumentu tożsamości, w oparciu o identyfikator opiekuna. Na recepcie, o ile jest to możliwe, zaleca się podanie informacji takich jak: imię, nazwisko, data urodzenia, płeć oraz adres zamieszkania dziecka.
Źródła: