W dzisiejszym wpisie zostanie poruszony trudny temat samobójstwa oraz stwierdzania zgonu.
Żona pacjenta z niedawno stwierdzoną chorobą nowotworową zgłosiła osobiście, w przychodni, potrzebę wizyty domowej. Jako przyczynę podała silne osłabienie pacjenta, apatyczność oraz brak apetytu. Objawy infekcyjne negowała. Przyjąłem prośbę o wizytę domową i planowałem udać się na nią zaraz po przyjęciu pacjentów umówionych w przychodni.
Po niecałej godzinie otrzymałem telefon, że pacjent powiesił się. Zaleciłem natychmiastowe wezwanie ZRM.
Po kolejnych 20 minutach telefon – na miejscu ZRM (bez lekarza) oraz policja. W słuchawce usłyszałem policjanta, który poprosił o stwierdzenie zgonu. Zaleciłem nieprzykrywanie zwłok oraz otwarcie okien.
Na miejscu zastałem denata z bruzdą wisielczą na szyi. W badaniu stwierdziłem plamy opadowe na grzbiecie oraz pośladkach, początki stężenia pośmiertnego, ponadto brak odruchów, osłuchowo brak akcji serca, brak oddechu.
Od ZRM otrzymałem zapis EKG pacjenta – asystolia. Policja poprosiła mnie o wykluczenie udziału osób trzecich oraz wystawienie karty zgonu. Odmówiłem, z uwagi na nienaturalną przyczynę śmierci – samobójstwo. Policja przekonywała mnie, że powszechnie przyjętą praktyką jest, że w takich wypadkach lekarz wystawia kartę zgonu. Powołując się na paragraf 7 rozporządzenia ministra z dnia 3 sierpnia 1961 r. w sprawie stwierdzenia zgonu i jego przyczyny, ponownie odmówiłem i poprosiłem, aby powiadomili dyżurnego prokuratora. Sytuację szczegółowo opisałem w dokumentacji medycznej, wystawiłem notatkę, iż stwierdziłem pewne znamiona śmierci i wróciłem do przychodni.
Po około 2 godzinach otrzymałem decyzję prokuratora o nie wszczynaniu postępowania oraz telefon z prośbą o wystawienie karty zgonu, co uczyniłem.
Wnioski:
- Znaj swoje prawa i obowiązki, ćwicz asertywność. Wielokrotnie w NiŚPL oraz w POZ powtarza się sytuacja, w której ktoś przekonuje Cię do wykonania jakiejś czynności, mówiąc, że inni lekarze tak robią.
- W przypadku nienaturalnej przyczyny śmierci, trudności w ustaleniu przyczyny zgonu lub tożsamości denata – wypadek, samobójstwo, zabójstwo, zgon poza domem, brak dowodu osobistego – lekarz POZ, NiŚPL nie wystawia karty zgonu bez decyzji dyżurnego prokuratora.
- Przy przyjmowaniu zgłoszenia zgonu poproś, aby rodzina nie przykrywała zwłok oraz otworzyła okna celem obniżenia temperatury w pomieszczeniu oraz odczekaj minimum 3 godziny zanim udasz się stwierdzić zgon. Zasady uzupełniania karty zgonu możesz znaleźć w aplikacji POZycja pierwsza.